Gdy czas nie miał zegarka

W czasach, gdy człowiek nie znał słowa „Wi-Fi”, a jedyną chmurą były te, które zwiastowały ulewę nad dębowym lasem, ludzkość żyła bliżej natury niż kiedykolwiek później. Przodkowie nasi – Wikingowie z północnych fiordów, Słowianie z żyznych nizin i borów – budowali świat nie z betonu, lecz z drewna, ognia i ziół.

Ich dzień zaczynał się wraz z pianiem koguta, a kończył, gdy sowa zerkała z gałęzi. Nie było Ubera – był koń. Nie było aplikacji pogodowej – była intuicja i barka liści w strumieniu. Wiking potrafił rozpoznać kierunek wiatru po zapachu morza, a Słowianka wiedziała, kiedy zbierać ziele dziurawca, by nie dostać gorączki po zbyt długim przebywaniu z teściową.

Rytuały, wizje i tajemnicze napary

Ale świat pradawnych ludzi to nie tylko topory, sfermentowany miód i strategiczne związki małżeńskie. W cieniu wielkich dębów, w głębi jaskiń, na mszach bez mszy – istniała inna rzeczywistość: świat duchów, przodków, i roślinnych wizji. I tu na scenę wchodzą oni: szamani, druidzi i żercy, czyli pradawni specjaliści od kontaktów między wymiarem ludzi a czymkolwiek, co akurat siedziało po drugiej stronie.

Co ciekawe, nie potrzebowali oni telefonów komórkowych ani modemu. Ich „łącze” z zaświatami było zdecydowanie organiczne.

Zioła, grzyby i niekoniecznie legalna alchemia

Szamani syberyjscy od wieków korzystali z muchomora czerwonego – nie po to, by go smażyć na masełku, ale by „zobaczyć” więcej niż reszta plemienia. U Słowian popularne były wywary z bielunia, pokrzyku wilczej jagody, czasem maku – a czasem nawet z mieszanek, które mogły przenieść człowieka nie tyle do innego świata, co od razu do grobu.

Druidzi celtyccy znali moc jemioły, ale też różne halucynogenne porosty, które – według niektórych źródeł – pomagały im „widzieć myśl dębu”. A to już brzmi jak coś, co nie pochodzi z broszury botanika, tylko z eksperymentalnego festiwalu muzyki etnicznej.

Niektóre rytuały wikingów zawierały spożycie tajemniczych naparów przed walką – być może to właśnie dzięki nim berserkowie wpadali w trans i stawali się trudni do zatrzymania, a łatwi do znienawidzenia.

Człowiek, natura i wizja smoka z gałązek

Wspólnym mianownikiem tych wszystkich praktyk był szacunek do natury – ale też nieco... hmmm, elastyczne podejście do tego, co realne. Czy biała sowa mówiła prawdę, czy tylko echo muchomorowej jazdy? Czy głos przodka w dymie kadzidła to objawienie, czy reakcja na wdychanie podpalonego piołunu?

Trudno dziś to stwierdzić. Ale jedno jest pewne: zanim ludzie zaczęli odkrywać nowe kontynenty, odkrywali najpierw własne umysły – często przy pomocy liści, korzeni i grzybów, które dziś trzymalibyśmy raczej pod kluczem niż pod językiem.

Epilog: Zanim wrócisz do biura

Zanim więc włączysz ekspres i zajrzysz w kalendarz Google’a, pomyśl: gdzieś tam, w przeszłości, ktoś jak ty właśnie siedział przy ogniu, pił napar z niepokojąco dymiącego kotła, i rozmawiał z jeleniem, który był jego pradziadkiem.

Czy to była prawda, czy tylko efekt szamańskiej mikstury?

Nie wiadomo.

Ale jedno jest pewne: w tych czasach nikt nie musiał udawać, że umie w Excela.